Wiele osób odczuwa, iż są lub przynajmniej były kiedyś dyskryminowanymi w pracy. Dla zrozumienia na czym w rozumieniu przepisów prawa polega dyskryminacja i z czym się ona wiąże, zapoznać warto się z podstawowymi pojęciami, jakimi posługują się przepisy prawa w tym zakresie.

Dyskryminacja w zatrudnieniu
pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania, w szczególności zabronione jest różnicowanie (dyskryminowanie) pracowników ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony.

Równe traktowanie w zatrudnieniu
oznacza, że pracownicy nie będą dyskryminowani (ich sytuacja prawna i faktyczna nie będzie różnicowana) ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony.

Dyskryminowanie bezpośrednie
istnieje wtedy gdy pracownik z jednej lub z kilku cech wskazanych w art. 18(3a) §1 Kodeksu pracy był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy.

Dyskryminowanie pośrednie
istnieje wtedy, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują lub mogłyby wystąpić niekorzystne dysproporcje lub szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych wobec wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na jedną lub kilka cech określonych w art. 18(3a) §1 Kodeksu pracy, chyba że postanowienie, kryterium lub działanie jest obiektywnie uzasadnione ze względu na zgodny z prawem cel, który ma być osiągnięty, a środki służące osiągnięciu tego celu są właściwe i konieczne.

Molestowanie
niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

Molestowanie seksualne
dyskryminowanie ze względu na płeć, polegające na niepożądanym zachowaniu o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery; Na molestowanie seksualne mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy.

Dyskryminacja płacowa
naruszenie zasady, zgodnie z którą pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę jednakowej wartości.

Odszkodowanie za dyskryminację w zatrudnieniu
przysługuje każdej osobie (nie tylko pracownikowi), wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, w wysokości (w przypadku pracownika) nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Sąd właściwy dla sprawy o dyskryminację
sądem właściwym do rozpoznania sprawy o dyskryminację w zatrudnieniu jest sąd rejonowy, a w przypadku kiedy wysokość dochodzonego roszczenia tytułem mobbingu wynosi więcej niż 75.000 zł sąd okręgowy. Właściwość miejscową sądu ustala się ze względu na miejsce siedziby pracodawcy, bądź ze względu na miejsce gdzie praca jest, była lub miała być wykonywana. Jeśli kilka sądów jest właściwych to pracownik może wybrać do którego skieruje pozew. Dyskryminowana osoba nie będąca pracownikiem może wystąpić z pozwem zasadniczo przed sąd cywilny właściwy miejscowo ze względu na siedzibę pozwanego.

Przedawnienie roszczeń o dyskryminację
roszczenia tytułem dyskryminacji w zatrudnieniu przedawniają się z upływem trzech lat od dnia kiedy roszczenie stało się wymagalne. Wymagalność odszkodowania z tytułu dyskryminacji w zatrudnieniu powstaje z chwilą dowiedzenia się przez osobę dyskryminowaną o nierównym traktowaniu w zatrudnieniu.